Kadınların ve gençlerin işgücüne katılımını ve istihdamını artırmak, yeni
istihdam yaratılmasını teşvik etmek, mesleki ve teknik eğitimi özendirmek,
kalite ve etkinliğini artırmak amacıyla prim teşviki 13.02.2011 tarihinde kabul
edilen 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 74.maddesi ile
4447 sayılı Kanun’a eklenen geçici 10. madde ile yeniden düzenlenmiştir.
Buna göre ;
31/12/2015 tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak
üzere, 4447 Geçici 10.maddesinin yürürlük tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince işe alınan ve
fiilen çalıştırılanların; işe alındıkları tarihten önceki altı aya ilişkin
Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar
dışında olmaları,
aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden
bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave
olmaları
ve bu maddede belirtilen diğer koşulları da
sağlamak kaydıyla,
5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi
uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait
tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanır.
Bu teşvikten,
01.03.2011 ila 31.12.2015 tarihleri arasında;
a) 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük
erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan;
1) Mesleki yeterlik belgesi sahipleri için 48 ay süreyle,
2) Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi veya Türkiye İş
Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için 36 ay
süreyle,
3) (1) ve (2) numaralı alt bentlerde sayılan belge ve niteliklere sahip
olmayanlar için 24 ay süreyle,
b) 29 yaşından büyük erkeklerden (a) bendinin (1)
ve (2) numaralı alt bentlerinde sayılan belge ve niteliklere sahip olanlar için
24 ay süreyle,
c) (a) ve (b) bentleri kapsamına girenlerin
Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde ilave
olarak 6 ay süreyle,
ç) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmakta iken, bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim
veren orta veya yüksek öğretimi bitirenler için 12 ay süreyle,
d) 18 yaşından büyüklerden bu fıkranın (a), (b)
ve (ç) bentlerine girmeyenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından
işe alınmaları halinde 6 ay süreyle uygulanır
Söz konusu SGK prim teşvikinden yararlanabilmek için gerek sigortalılar
yönünden, gerekse bu sigortalıların çalıştığı işyerleri yönünden bazı şartlar
aranıldığından, bu yazıda 6111 sayılı Kanun ile 4447 sayılı Kanun’a eklenen
geçici 10. maddede öngörülen teşvikten ne şekilde yararlanılabileceği,
teşvikten yararlanma süresi ve İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak olan
sigorta primlerinin hesaplanmasına ilişkin hususlara yer verilmiştir.
6111 sayılı kanunla getirilen yeni sgk teşvik düzenlemesi;
18 yaşından büyük kadınlar,
18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler,
29 yaşından büyük erkekler,
Mesleki yeterlik belgesi sahipleri,
Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi veya Türkiye İş
Kurumu’nca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler,
Mesleki yeterlik belgesi veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya
yüksek öğretim ya da Türkiye İş Kurumu işgücü yetiştirme kurs bitirme belgesine
sahip olmayanlar,
İşverene bağlı işçi olarak çalışmakta iken 01.03.2011 tarihinden sonra
mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya
yüksek öğretimi bitirenler,
İŞKUR’ a kayıtlı işsizler arasından işe alınanlar,
İŞKUR’ a kayıtlı olmadan işe alınanları, kapsamaktadır.
III. YENİ İŞE ALINAN
SİGORTALILARDAN DOLAYI TEŞVİKTEN YARARLANMA ŞARTLARI
Geçici 10. maddede öngörülen teşvikten yeni işe alınan sigortalılardan
dolayı yararlanılabilmesi için,
Sigortalının;
01.03.2011 ila 31.12.2015 tarihleri arasında işe alınmış olması,
İşe giriş tarihi itibariyle 18 yaşından büyük olması,
İşe alındığı tarihten önceki altı aylık dönemde Sosyal Güvenlik Kurumu’na
verilmiş aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması,
Fiilen çalışması,
İşyerinin;
Yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunmaması,
Sigortalının, ortalama sigorta sayısına ilave olarak işe alınmış olması,
gerekmektedir.
Ortalama
sigortalı sayısı,
Sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda
Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı
dönem aralığında Kurum’a bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle
bulunacaktır.
Dolayısıyla, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden
önceki altı ayda Kurum’a bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı
dönem aralığında bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunan
sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması halinde, maddede aranılan
diğer şartlarında gerçekleşmiş olması kaydıyla geçici 10. maddede öngörülen
teşvikten yararlanılabilecektir.
IV. ÇALIŞMAKTA İKEN MESLEKİ
YETERLİK BELGESİ ALANLAR İLE İŞGÜCÜ YETİŞTİRME KURSLARINI BİTİRENLERDEN DOLAYI
TEŞVİKTEN YARARLANMA ŞARTLARI
4447 Geçici 10. maddede
öngörülen teşvikten, çalışmakta iken mesleki yeterlik belgesi alanlar ile
mesleki ve teknik eğitim veren ortaveya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş
Kurumu’nca düzenlenen işgücü
yetiştirme kurslarını bitirenlerden dolayı yararlanılabilmesi için,
Sigortalının 01.03.2011
ila 31.12.2015 tarihleri arasında mesleki yeterlik belgesini almış/işgücü yetiştirme kursunu bitirmiş olması,
Belgelerde belirtilen meslek ya da alanlarda
işe alınması veya çalışıyor olması
Fiilen çalışması,
İşyerinin yasal ödeme süresi geçmiş prim ve
idari para cezası borcunun bulunmaması, gerekmektedir.
V. TEŞVİKTEN YARARLANMA SÜRESİ
4447 sayılı Kanun’un geçici 10. maddesinde öngörülen teşvikten,
Yeni İşe
Alınan Sigortalılar Yönünden;
Sigortalının işe giriş tarih itibariyle 18 yaşından büyük ve 29 yaşından
küçük erkek ya da 18 yaşından büyük bayan sigortalı olması durumunda,
Mesleki yeterlik belgesi sahibi ise, 48 ay süreyle,
Mesleki ve teknik eğitim veren ortaveya yüksek öğretimi veya Türkiye İş
Kurumu’nca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmiş ise, 36 ay süreyle,
Mesleki yeterlik belgesi sahibi değil ise veya işgücü yetiştirme kursunu
bitirmemiş ise, 24 ay süreyle,
Sigortalının işe giriş tarihi itibariyle 29 yaşından büyük erkek sigortalı
olması durumunda, mesleki yeterlik belgesi almış veya işgücü yetiştirme kursunu
bitirmiş ise,24 ay süreyle,
Sigortalının (a) ve (b) bentleri kapsamına girmesinin yanı sıra Türkiye İş
Kurumu’na kayıtlı işsizler arasından işe alınmış olması halinde, yukarıda
belirtilen sürelere ilave olarak 6 ay süreyle,
Sigortalının işe giriş tarih itibariyle 18 yaşından büyük olmasına rağmen,
mesleki yeterlik belgesi almamış veya işgücü yetiştirme kursunu bitirmemiş,
ancak Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsizler arasından işe alınmış olması
durumunda, 6 ay süreyle,
Çalışmakta
İken Mesleki Yeterlik Belgesi Alanlar İle İşgücü Yetiştirme Kurslarını Bitirenler
Yönünden;
Sigortalının çalışmakta iken 01.03.2011 ila 31.12.2015 tarihleri arasında
mesleki yeterlik belgesini almış/işgücü yetiştirme kursunu bitirmiş olması
durumunda, 12 ay süreyle, yararlanılabilecektir.
Söz konusu teşvikten, her bir sigortalı için yalnızca bir defa
yararlanılabilecektir. Dolayısıyla, geçici 10. maddede öngörülen teşvikten
yararlanılmış olan bir sigortalının teşvikten yararlanma süresi sona ermeden
işsiz kalması halinde, sonradan girdiği işyeri işverenince, geçici 10. maddede
öngörülen teşvikten yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Ancak, işe giriş tarih itibariyle 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük
erkek ya da 18 yaşından büyük bayan sigortalı olması nedeniyle geçici 10.
maddede öngörülen teşvikten yararlanılmış sigortalıların teşvikten yararlanma
süresi sona ermeden işsiz kalmaları, ardından yeniden işe alınmaları ve mesleki
yeterlik belgesini/işgücü yetiştirme kursunu bu dönemde almaları/bitirmeleri
halinde, bahse konu sigortalılardan dolayı geçici 10. maddede öngörülen teşvikten
yeniden yararlanılabilecektir. Bu durumda teşvikten yararlanılmış olan ilk süre
ikincisinden düşülecek ve söz konusu sigortalıdan dolayı maddede öngörülen
süreden fazla yararlanılması mümkün olamayacaktır.
4447 sayılı Kanun’un geçici 10. maddesinde öngörülen
teşvikten yararlanılabilmesi için;
a)Sigortalıların sahip
oldukları mesleki yeterlik, mesleki ve teknik eğitim veren ortaveya yüksek
öğretim kurumları veya Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarına ilişkin
belgelerde belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınmaları veya çalışıyor
olmaları,
b)İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla
ilgili aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik
Kurumu’na vermeleri,
c)Sigorta primlerinin İşsizlik Sigortası
Fonu’ndan karşılanmayan kısmının tamamının yasal süresi içinde ödenmesi,
gerekmektedir.
VI. TEŞVİKİN HESAPLANMASI
4447 sayılı Kanun’un geçici 10. maddesine istinaden, kapsama giren
sigortalının, 5510 sayılı Kanun’un 81. maddesinde sayılan ve 82. maddesi
uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta
primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren
İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacaktır.
Buna göre; teşvik miktarı işyerindeki tehlike-sınıf derecesine göre
hesaplanan kısa vade sigorta kolu oranına göre %19,5 ila %25 arasında
olmaktadır. Örneğin kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %1 olan işyerinde
işveren hissesi % 19,5 olduğundan kapsamdaki sigortalıların SPEK
miktarlarındaki işveren hissesi tamamıyla Fon tarafından karşılanacaktır.
Ancak aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun’un 81. maddesinin birinci
fıkrasının (ı) bendinde belirtilen ve adına kamuoyunda beş puanlık işveren
hissesi denilen sigorta primi teşvik uygulanması durumunda söz konusu destek
unsuru, 5510 sayılı Kanun’un 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi
uygulandıktan sonra kalan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait oranı
üzerinden, bu maddede belirtilen esaslar dikkate alınarak uygulanır.
Bununla birlikte söz konusu teşvik Yasa gereği “gelir ve kurumlar vergisi
uygulamalarında gider veya maliyet unsuru” olarak dikkate alınmayacağından bu
tutar gider yazılamayacaktır.
VII. SGK SİSTEMİNDE TEŞVİKTEN
YARARLANMA USULÜ
25/2/2011 tarihli ve
27857 birinci mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6111
sayılı Kanunla 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 10 uncu madde ile; 1/3/2011
tarihinden itibaren işe alınan sigortalılar yönünden yeni bir işveren hissesi
sigorta primi teşviki getirilmiş olup, anılan maddede öngörülen şartları sağlayan işverenler 2011/Mart ayı
aylık prim ve hizmet belgesinden başlamak üzere sözü edilen sigorta prim
teşvikinden yararlanabileceklerdir.
SSK BİLDİRİM ŞEKLİ
Söz konusu, sigorta primi işveren hissesi
teşvikine ilişkin başvuru işlemleri e-Bildirge ana menüde bulunan
“4447/Geç.10.md. Sigortalı Giriş” seçeneği vasıtasıyla yapılabilecek olup,
başvuru işlemleri neticesinde işverenler 2011/Mart ayı aylık prim ve hizmet
belgelerini 06111 sayılı Kanun numarasını seçerek gönderebileceklerdir.
VIII. SONUÇ
6111 sayılı kanunla
sgk işveren hissesine ilişkin teşvik ile yapılan düzenleme ile 18 yaşından
büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınların önceki
düzenlemede olduğu gibi teşvik kapsamında sayılmasının yanında bu teşvik ile 29
yaşından büyük erkeklerin teşvik kapsamına alınmış, 5510 sayılı Kanun’un 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmakta iken, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki
ve teknik eğitim veren orta öğretim ile meslek yüksek okulunu bitirenlerin
yararlanmaları söz konusu olmuştur.
Ayrıca teşvikten yararlanılabilmesi için kapsama giren sigortalıların,
ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olmaları ve işyerinin yasal ödeme süresi geçmiş prim ve
idari para cezası borcunun bulunmaması gerekmektedir.
18 yaşından büyük ve 29 yaşından
küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınların işe alınması ve ayrıca mevcut
işçilere ilaveten yeni alınacakişçilerin
sigorta primi işveren hissesinin tamamı, İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanacaktır.
Ayrıca, ihale konusu işler dışında kalan işyerleri için, hem beş
puanlık prim indiriminden ve hem de 4447 sayılı Kanun’un geçici 7 ve 9.
maddelerinde öngörülen teşviklerden de aynı dönemde yararlanma imkanı
getirilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder